Tokom praznika i slava većina građana unosi veće količine hrane i pića u odnosu na potrebe organizma. Ne samo da se unosi veća količina namirnica, nego se unose namirnice veće kalorijske vrijednosti. Tokom prazničnih dana konzumiraju se i veće količine alkoholnih pića, koja su takođe kalorična. Povećan kalorijski unos uz najčešće manje kretanja i drugih fizičkih aktivnosti dovodi do povećanja tjelesne mase na račun povećanja masnog tkiva u organizmu. Konzumiranje većih količina masne, slane i slatke hrane negativno utiče na kompletan organizam.
Pretjeran unos masne i slatke hrane i alkohola može dovesti do brojnih zdravstvenih problema. Mogu se pojaviti gastrointestinalni problemi sa sljedećim simptomima: osjećaj nadutosti, loša probava, žgaravica, mučnina, loše varenje i slično. Kod pacijenata koji već imaju bolesti gastrointestinalnog sistema (gastritis, gastroezofagealna refluksna bolest, kamen u žuči i druge) može, zbog konzumiranja neadekvatne hrane i alkohola, doći do pogoršanja postojećih bolesti.
Unos visokokaloričnih namirnica u većim količinama može pogoršati hronične kardiovaskularne bolesti. Povećanje krvnog pritiska, pogotovo ako je hrana sadržavala veće količine soli, je jedna od najčešćih posljedica. Gušenje, stezanje u grudima, brzo zamaranje se često javljaju kod pacijenata sa hroničnim bolestima srca, kao što su angina pektoris ili kongestivna srčana insuficijencija.
Nakon unosa pretjeranih količina hrane i alkohola svaka osoba može imati opšte simptome u vidu osjećaja umora, pospanosti, lošije fizičke kondicije, a mogu se javiti glavobolje i lošije raspoloženje.
Svim građanima se savjetuje da i tokom prazničnih dana zadrže, u što većoj mjeri, uobičajene navike u ishrani. Preporučuje se uzimanje tri obroka dnevno, izbjegavanje uzimanja pretjeranih količina hrane u jednom obroku, umjerena konzumacija alkohola. Pacijenti koji boluju od hipertenzije trebaju posebnu pažnju obratiti na količinu soli u hrani, odnosno trebaju izbjegavati jako slane namirnice.
Nakon konzumiranja većih količina masne i slatke hrane preporučuje se uzimanje većih količina tečnosti, najbolje obične vode ili limunade, jer limun pospješuje metabolizam. U cilju ubrzanja metabolizma i poboljšanja probave preporučuje se praktikovati fizičku aktivnost, najbolje u vidu šetnje. Ukoliko ove aktivnosti ne dovedu do rezultata, mogu se uzimati i farmakološki preparati za poboljšanje probave uz konsultaciju sa ljekarom. Takođe se preporučuje unos većih količina svježeg voća i povrća, bogatih vitaminima i mineralima.
Svim pacijentima, koji se liječe od hroničnih bolesti, se preporučuje da obavezno uzimaju redovnu terapiju. Pacijenti oboljeli od hroničnih bolesti, kod kojih je zbog „prejedanja“ došlo do pogoršanja osnovne bolesti, obavezno se trebaju javiti na ljekarski pregled.
Načelnica službe porodične medicine
Prof.dr sc.med. Kosana Stanetić
Specijalista porodične medicine